Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Küreç nehbit P. (Yürütücü), Schuh H.
Farklı Uzay/Uydu Jeodezik Tekniklerinin (VLBI, SLR, GNSS, DORIS) birliştirilmesi çalışmaları güncel bir araştırma konusudur. Bu çalışmanın amacı, VLBI ve GNSS gözlemlerinin birlikte değerlendirilmesi ve istasyon noktalarının algılayabilirlik (sensitivity) ve sağlamlık (robustness) düzeylerinin incelenmesidir. Dört ana bölümden oluşan bu araştırmanın ilk bölümünde, VLBI istasyonlarının algılayabilirlik ve sağlamlık düzeyleri araştırılacaktır. VLBI istasyonlarının algılayabilirlik ve sağlamlık düzeyleri, iki farklı duruma göre karşılaştırılacaktır. Birinci durumda, sadece VLBI gözlemleri, ikinci durumda ise VLBI ve GNSS gözlemleri birlikte değerlendirilecektir. Algılayabilirlik, jeodezik bir ağda bulunan herhangi bir istasyon noktasında ortaya çıkarılabilecek minimum yer değiştirme büyüklüğü olarak tanımlanmaktadır. Sağlamlık ise, herhangi bir gözlemde iç güven analizleri ile ortaya çıkarılamayan en büyük hatanın neden olacağı deformasyon direnci olarak tanımlanır. Sağlamlık analizi ise, iç güven analizlerinin gerinim teknikleri ile güçlendirilmesi olarak ifade edilmektedir. İki uzay jeodezik tekniğinin koordinatları karşılaştırılmadan önce, farklı jeodezik datumlardan kaynaklanan problemler ele alınmalıdır. Ayrıca, yerel bağ vektörleri (local tie vectors) ve ortak hareket kısıtlamaları (co-motion constraints) olarak adlandırılan ortak konumlandırılmış (co-location) istasyonlarda koordinat değişim oranının benzerliği yönündeki varsayımlar GNSS ve VLBI tekniklerinden türetilmiş koordinatların karşılaştırılabilirliğine önemli bir katkıdır.
Uzay/Uydu Jeodezik Tekniklerde, sinyaller, atmosferin iyonosfer ve troposfer tabakalarından önemli derecede etkilenirler. Bunun sonucunda meydana gelen atmosferik gecikmeler gözlemlerde hatalara neden olmaktadır. Gecikme modellerinin, gözlemlerin matematik modeline eklenmesi ile kestirim değerlerinin doğruluğu artmaktadır. İkinci bölümde, iyonosferik ve troposferik gecikme modellerinin VLBI istasyonlarının sağlamlık düzeylerine etkileri araştırılacaktır.
Üçüncü bölümde; GNSS ve VLBI gözlemlerinin birlikte değerlendirilmesi ile elde edilen yer dönme parametrelerinin sağlamlık düzeyleri araştırılacaktır. Bununla birlikte yalnızca VLBI gözlemlerinden elde edilen yer dönme parametrelerinin sağlamlık düzeyleri incelenecektir.
Son olarak, farklı ITRF sistemlerinde tanımlanan VLBI istasyonlarının hız alanları için istatistiksel testler uygulanacaktır. Bu testler için, VLBI istasyonlarından oluşan bir yüzeyi temsil eden Simetrik Özellikli Rasgele Tensör bilgilerinden yararlanılacaktır.